Tekst: Han Marsman Foto’s: Rudie Boone
Op donderdag 27 februari verzorgden handbalscheidsrechters Tonnie Lubbers en Hennie Schrijver uit Heeten een presentatie over het leiden van een handbalwedstrijd. Zij hebben als duo meer dan 40 jaar ervaring, waarvan zo’n 16 jaar op eredivisieniveau. Daarnaast zijn zij actief geweest in tuchtcommissies en bij opleidingen. Ook zijn beide trainer geweest.
Op het hogere niveau wordt een wedstrijd altijd geleid door een vast duo. Samen zie je meer. Eén Scheidsrechter bekijkt het spel van af de doellijn, de ander vanachter de aanval, altijd schuin tegenover elkaar. Handbal is een snelle sport, de dynamiek vereist meer dan één paar ogen. Je ziet veel en moet in een splitseconde het waargenomen vertalen naar een actie (al dan niet fluiten, eventuele persoonlijke straf e.d.).
Handbal is te vatten met 4 woorden: snel, dynamisch, verrassend en effectief. Vanuit deze woorden weeg je als scheidsrechter af welke risico’s genomen worden, welke impact de wijze van spelen en fluiten heeft. Ook niet fluiten is een beslissing! Het veld is 20 bij 40 meter en wordt gespeeld door 12 spelers. Op de bank zitten de coach en de wisselspelers, die doorlopend ingezet mogen worden.
Vanaf het beginsignaal zijn de scheidsrechters er op uit om het spel snel te houden. Vandaar dat er gefloten kan worden voor ‘passief’ spel, Er wordt dan een teken gegeven (en vaak verbaal ondersteund) en het aanvallende team moet dan binnen 6 passes op het doel schieten. Zo niet, volgt er een vrije worp voor de verdedigende partij.
Lichamelijk contact mag, mits met gebogen armen. Als men bij het verdedigen de armen strekt en zo de aanvaller hindert volgt ook een vrije worp (en soms een strafworp). Respect voor de gezondheid van de tegenspeler staat voorop, vandaar dat een scheidsrechter vele middelen heeft om de veiligheid te bevorderen. Het begint met een vermaning (1 per team), vervolgens een waarschuwing (gele kaart, 3 x per team, 1x per coach), een tijdstraf van 2 minuten (3x per speler, na de derde keer mag deze speler niet meer ingezet worden), een veldverwijdering (rood) voor een zware overtreding of ‘bijzondere’ overtreding van regels (geen sancties voor volgende wedstrijden), een veldverwijdering (rood) met toegevoegd een blauwe kaart (dan wordt er een strafrapport opgemaakt en volgt meestal een schorsing voor meerdere wedstrijden).
De blauwe kaart wordt getrokken bij meedogenloze actie, waarbij de gezondheid van de tegenspeler ernstig in gevaar wordt gebracht. Ook waar geslagen, geschopt of gespuwd wordt is deze blauwe kaart geboden.
Ook in het handbal proberen coaches scheidsrechters verbaal te bespelen. Meestal is de opmerking ‘dat een coach er is voor het team’ genoeg, maar als deze boodschap niet begrepen wordt kan het team bestraft worden met een tijdstraf.
De avond werd besloten met beelden (ook in slow-motion) van de finale van het wereldkampioenschap voor vrouwen tussen Spanje en Nederland, die beslist werd doordat in de laatste 30 seconden een snelle voortzetting door de keepster op onreglementaire wijze door een Spaanse aanvalster werd voorkomen. Omdat dit in de laatste 30 seconden gebeurde (een nieuwe, bijzondere spelregel) volgde een veldverwijdering en een strafworp. Zo won Nederland door goed toepassen van deze nieuwe regel door de scheidsrechters.
Voorzitter Peter Stolk bedankte beide heren voor hun inbreng en wenste hen (voorzien van bloemen en een fles) een goede thuisreis